Amniyosentez nedir?
Amniyosentez annenin karnından ince bir iğne ile az miktarda amniyon sıvısı alınmasıdır. Amniyon sıvısı bebeğin etrafını çevreleyen kesenin içindeki sıvıdır.
Amniyosentez neden yapılır?
Amniyosentez amniyon sıvısından örnek almak için yapılır. Amniyon sıvısı bebeğin sağlığını değerlendirmek için incelenir.
Amniyon sıvısının incelenmesinin en sık nedeni bebekte Down sendromu veya kistik fibrosis gibi genetik hastalık varlığının araştırılmasıdır. Ancak enfeksiyon hastalıklarının araştırılması içinde amniyosenteze ihtiyaç duyulabilir. Anneye yapılan kan testlerinde veya ultrason muayenelerinde genetik hastalık riski yüksek çıktığında amniyosentez gerekebilir.
Amniyosentez ne zaman yapılır?
- ve 18. gebelik haftaları arasında yapılması tercih edilir ancak gerekli durumlar oluştuğunda 15. haftadan sonra olmak kaydı ile yapılabilir.
Amniyosentez nasıl yapılır?
Öncelikle ultrason ile bebeğin sağlığı, amniyon sıvısı ve bebeğin eşinin yeri değerlendirilir. Annenin karnı antiseptiklerle temizlendikten sonra, ince bir iğne ile ultrason eşliğinde uygun olan sıvı boşluğuna girilir. Şırınga ile az miktarda (20 mililitre) amniyon sıvısı çekilir. Ultrason eşliğinde iğne annenin karnından geri çekilir. İğne girişi sırasında hafif bir ağrı olması normaldir.
Amniyon sıvısı incelenmek üzere laboratuvara gönderilir.
Amniyosentezin riskleri var mıdır? Varsa nelerdir?
Nadir olarak bazı komplikasyonlar görülebilir. Amniyosentez sonrası nadiren vajinadan sızıntı şeklinde su gelmesi olabilir. Çoğunlukla sıvı sızıntı şeklinde olur ve birkaç gün içinde kesilir. Nadir durumlarda sıvı gelmesi daha uzun süre devam edebilir. Bu durumda anne ve bebek enfeksiyon açısından yakın takip edilir. Su gelmesinin uzun sürmesi erken doğum riskini artırır. Enfeksiyon ve erken doğum riski, bebeğin etrafında kalan suyun miktarına bağlıdır.
Enfeksiyon; annede HIV veya hepatit gibi kronik enfeksiyon varlığında bebekte enfeksiyon riski artabilir.
Gebelik kaybı; İşleme bağlı gebelik kaybı riski çok nadirdir. 300 ila 500 işlemde bir görülür.
Amniyosentez işlemi sonrası nelere dikkat edilmelidir?
Bazı annelerde amniyosentez sonrası hafif karın ağrısı, lekelenme şeklinde kanama, sıvı sızıntısı görülebilir. Bu şikayetler çoğunlukla çok kısa sürer.
Ancak amniyosentez sonrası aşağıdaki durumlarda mutlaka doktor ile iletişime geçilmelidir.
1.Birkaç saatten fazla süren karın ağrısı
2.Devam eden kanama veya sıvı sızıntısı
3.38 derece ve üstünde ateş olması
Amniyosentez yapıldığı gün egzersiz ve cinsel ilişki olmamalıdır. Ertesi günden itibaren hasta normal yaşamına dönebilir.
Anne RH (-), babanın RH (+) olması yani RH/RH kan uyuşmazlığı durumunda, sonraki gebeliklerde gelişebilecek risklerden korunmak için anneye kalçadan 300 mikrogram kan uyuşmazlığı iğnesi yapılır.
Test sonuçları ne zaman öğrenilir?
Çoğu laboratuvar kesin test sonuçlarını yaklaşık 14 iş günü içinde raporlamaktadır. Ama hızlı testler ile kesin olmayan ön sonuçlar 2-3 gün içinde elde edilebilmektedir.
Koryon Villus Örneklemesi ( CVS ) Nedir?
Koryon Villus Örneklemesi bebeğin eşinden parka alma işlemidir. Gebelikte bazı genetic hastalıklara ve kromozom bozukluklarına tanı koymak amacı ile gerçekleştirilir. Koryonik villuslar plasentayı yani bebeğin eşini oluşturan küçük yapılardır ve bebek ile aynı genetik yapıya sahiptirler.
Koryon Villus Örneklemesi neden yapılır?
Koryon Villus Örneklemesi bebeğe ait hücrelerin inceleme amaçlı elde edilmesi için yapılır. Bu hücrelerin laboratuvarda incelenmesi ile pek çok genetik hastalığa tanı konulabilir. Amniyosentez işlemi ile aynı nedenlerle yapılır, ancak amniyosentezden farklı olarak daha erken dönemde yapıldığı için sonuçlar daha erken gebelik haftasında elde edilir.
Prenatal genetik tanı endikasyonlarının en sık nedenleri;
- Anne yaşının 35 ve üzerinde olması
- Daha önce genetik hastalıklı veya kromozom anormallikli çocuk doğurmuş olmak
- Anne veya babanın kromozom bozukluğu taşıyıcısı olması
- Anne veya babanın tek gen hastalığı taşıyıcısı olması
- Anne ve babanın her ikisinin çekinik hastalık yaşıyıcısı olması
- Gebeliğin ilk 3 ayında ultrasonda sakatlık saptanmış olması
- Tarama testlerinde kromozom hastalıkları açısından yüksek risk çıkması
Koryon Villus Örneklemesi ne zaman yapılır?
Koryon Villus Örneklemesi 11 ila 14. Gebelik haftaları arasında yapılır.
Koryon Villus Örneklemesi nasıl yapılır?
Ultrason muayenesi ile bebeğin sağlık durumu, suyu ve bebeğin eşi değerlendirilir. Anne sırtüstü uzanır. Bebeğin eşinin yeri ultrasonda belirlenir. Annenin karnı antiseptik solüsyonla temizlenir. İnce bir iğne ile ultrason eşliğinde plasentaya yani bebeğin eşine ulaşılır ve örnekleme yapılır.
Koryon Villus Örneklemesi sonrası nelere dikkat edilmelidir?
İşlem sırasında iğne giriş yerinde hafif bir ağrı olabilir. İşlem yapıldığı gün ağır fiziksel aktiviteden kaçınılmalıdır. Hafif ve kısa süren kanama olabilir. Uzun süren kanama, su gelmesi ve ateş olması halinde mutlaka doktor ile iletişime geçilmelidir.
Koryon Villus Örneklemesinin riskleri nelerdir?
Gebelik kaybı; 1000’de 1 gibi az bir oranda görülür.
Kanama; işlem sonrası lekelenme şeklinde kanama olabilir. Yoğun vajinal kanama nadirdir.
Tanı için yeterli miktarda doku elde edilememesi; Amniyosentez işlemine göre daha sıktır (yaklaşık % 4). Bu durumda işlemin tekrarlanması gerekebilir.
Bebeğin eşinden alınan örnekte annenin hücrelerinin karışması; Amniyosenteze göre daha fazla görülür.
Enfeksiyon; çok nadir olarak rahim ve bebeğin etrafını saran zarlarda enfeksiyon gelişebilir.
Kan uyuşmazlığı olan gebeliklerde işlem sonrasında kan uyuşmazlığı iğnesi mutlaka yapılmalıdır.